Francuska nogometna reprezentacija: Trikolori!

Francuska nogometna reprezentacija je jedna od najtrofejnijih na svijetu, a u FIFA i UEFA takmičenjima se natječe od samog početka. Francuska je jedna od 4 države iz Europe koja je nastupila na prvom Svjetskom prvenstvu odigranom 1930. godine.

 

Boje Francuske reprezentacije predstavljaju Francusku trobojnicu, a na logu se nalazi Pijetao koji je simbol Galije.

 

Domaće utakmice nogometna reprezentacija Francuske igra na Stade de France stadionu u Saint-Denisu, a trening kamp reprezentacije je prestižna Clairefontaine akademija. Osnovana 1904. godine, reprezentacija Francuske se kroz svoju historiju okitila sa 2 titule FIFA Svjetskog prvenstva, 2 titule na UEFA Europskom prvenstvu, titulom UEFA Lige Nacija i Olimpijskih igara.

 

Francuska je nogometnom svijetu dala 5 osvajača Ballon d’Or nagrade, koja se dodjeljuje najboljem Svjetskom nogometašu. Uspjeli su to Raymond Kopa, Jean-Pierre Papin, Karim Benzema, Zinedine Zidane i Michel Platini.

 

Historija Francuske reprezentacije

Francuska nogometna reprezentacija je osnovana 1904. godine, a prvi duel je odigrala 1. Maja 1904. godine protiv Belgije u Briselu. Rezultat utakmice je bio 3:3.

 

Sljedeće godine, Francuska organizuje nogometnu utakmicu na svom tlu, a za protivnika je izabrala Švicarsku. Duel je odigran 12. Februara 1905. godine, a Francuska je pred 500 ljudi na Parku prinčeva savladala protivnika minimalnim rezultatom.

 

Zbog nesuglasica između FIFE i Francuskog sportsko-atletskog saveza (USFSA), reprezentacija je imala problem da uspostavi identitet. Francuski interfederalni komitet (CFI) je 9. Maja 1908. godine odlučio da će u budućnosti FIFA biti odgovorna za nastupe kluba, a ne USFSA. Francuski interfederalni komitet je 1919. godine transformisan u Francuski nogometni savez (FFF), a 2 godine kasnije se USFSA spojila sa Francuskim nogometnim savezom.

 

FIFA Svjetsko prvenstvo (1930, 1934, 1938)

U Julu 1930. godine, Francuska je bila jedna od 4 Europske države koja se takmičila na FIFA Svjetskom prvenstvu u Urugvaju 1930. godine. U prvom duelu koji je Francuska odigrala u historiji Svjetskih prvenstava, savladali su Mexico rezultatom 4:1 u Montevideu. 

 

Francuska je u drugom susretu poražena rezultatom 1:0 od Argentine, i tada je postala prva reprezentacija koja je utakmicu na Svjetskom prvenstvu završila bez postignutog gola. Nakon finalnog duela u grupi, Francuska je poražena od Čilea, i u grupnoj fazi završava svoj put.

 

Na drugom Svjetskom prvenstvu, koje je odigrano 1934. godine, Francuska se suočava sa eliminacijom u prvom kolu. Poraženi su od Austrije rezultatom 3:2. Po povratku u Francusku, nogometaši su dočekani kao heroji od strane 4 hiljade ljudi u Parizu. Francuska je bila domaćin Svjetskog prvenstva 1938. godine, i ostvarili su tada svoj novi najveći uspjeh. Poraženi su Francuzi tada u četvrtfinalu takmičenja od Italije, a rezultat je bio 3:1. Italija je na kraju uspjela doći do titule, i odbraniti svoj trofej iz 1934. godine.

 

Zlatna generacija (1950-1990)

Prva “Zlatna generacija” Francuske reprezentacije pojavljuje se krajem 50ih godina prošlog vijeka. Neki od fudbalera koji su se tada pojavili su Just Fontaine, Raymond Kopa, Jean Vincent, Robert Jonquet i Armand Penverne. Ova ekipa je na Svjetskom prvenstvu odigranom 1958. godine dospjela u polufinale takmičenja, ali je zaustavljena od Brazila. Osvojili su 3. mjesto nakon pobjede nad Zapadnom Njemačkom rezultatom 6:3.

 

Interesantno da je na Svjetskom prvenstvu 1958. godine Just Fontaine postigao 13 golova, a njegov rekord nije nadmašen do današnjeg dana.

 

Francuska je bila domaćin UEFA Europskog prvenstva 1960. godine, a po drugi put u nizu na velikim turnirima dolaze do polufinala, ali su u polufinalnom duelu poraženi od Jugoslavije rezultatom 5:4, iako su nakon 75 minuta igre imali vodstvo od 4:2. U utakmici za 3. mjesto su Francuzi poraženi od Čehoslovačke rezultatom 2:0.

 

Tokom 1960ih i početkom 1970ih, Francuska je promijenila veliki broj menadžera, i nije uspijevala da se kvalifikuje za veliki broj značajnih turnira. Henri Guerin je 1962. godine imenovan za glavnog menadžera, a u njegovom mandatu Francuzi ne uspijevaju da se kvalifikuju za Svjetsko prvenstvo 1962. i Europski kup nacija 1964. godine.

 

Debitantski turnir u mandatu Henri Guerina za Francuze je bilo Svjetsko prvenstvo 1966. godine, ali nisu mogli dalje od grupne faze. Nakon Svjetskog prvenstva, Guerin je otpušten. Nakon Guerina, u vremenskom razdoblju od 10 godina otkaze dobijaju Jose Arribas, Jean Snella, Just Fontaine, Louis Dugauguez, Georges Boulogne i Stefan Kovacs. Kovacsa je na selektorskoj poziciji zamijenio Michel Hidalgo. Za vrijeme Hidalga, Francuska je iznjedrila veliki broj vrhunskih fudbalera, a neki od njih su Marius Tresor, Maxime Bossis, Dominique Rochetau i Michel Platini. 

 

Za vrijeme Svjetskog prvenstva 1982. godine, Michel Platini je sa Jean Tiganom, Alain Giresseom i Luis Fernandezom formirao tzv. “Magični kvadrat”, koji je maltretirao protivničke defanzivce. Francuska je dospjela u novo polufinale Svjetskog prvenstva, ali je poražena od Zapadne Njemačke nakon izvođenja jedanaesteraca. Ta polufinalna utakmica se i dan danas smatra za jednu od najboljih u historiji Svjetskih prvenstava.

 

Francuska je 2 godine kasnije došla do svog prvog velikog priznanja. Bili su Trikolori zlatni na EURU 1984, na kojem su ujedno bili i domaćini. Pod liderstvom Michela Platinija koji je došao do brojke od 9 golova, Francuska je porazila Španiju rezultatom 2:0 u finalu. Golove za Francusku na tom duelu postižu Michel Platini i Bruno Bellone.

 

Nakon trijumfa na EURU, Francuska je iste godine došla do zlatne medalje na Olimpijskim igrama, a godinu dana kasnije slavi pobjedu nad Urugvajom i osvaja Artemio Franchi Trofej. Taj trofej je bio prethodnica za FIFA Kup Konfederacija. U intervalu od 3 godine, Francuska je osvojila 3 značajna trofeja.

 

Došli su Francuzi kao jedan od najistaknutijih favorita za osvajanje Svjetskog prvenstva 1986. godine, ali je njihov limit i ovoga puta bio plasman u polufinale. Poraženi su još jednom od Zapadne Njemačke, ali su uspjeli doći do bronze u utakmici sa Belgijom.

 

Francuski nogometni savez je 1988. godine otvorio Clairefontaine nacionalnu nogometnu akademiju. Ceremoniji otvaranja je prisustvovao i tadašnji Predsjednik, Francois Mitterrand. Samo 5 mjeseci nakon otvaranja, menadžer Henri Michel je otpušten, a na njegovo mjesto stiže Michel Platini, sa kojim Francuska ne uspijeva ostvariti plasman na Svjetsko prvenstvo 1990. godine.

 

 

Era Zinedina Zidana (1990-2000)

Michel Platini je kao selektor vodio Francusku na EURO 1992, a uprkos nizu od 19 utakmica bez poraza prije prvenstva, suočio se sa eliminacijom. Platini je nakon eliminacije dobrovoljno napustio poziciju selektora. Zamijenio ga je njegov asistent Gerard Houllier. Za vrijeme Houlliera, Francuska nije uspjela da se kvalifikuje na Svjetsko prvenstvo 1994. godine.

 

Na mjesto Houlliera dolazi Aime Jacquet. Za vrijeme Jacqueta, nacionalni tim je doživio nekoliko uspjeha, i iskusnije igrače mijenja mladim i talentovanim, a isticao se Zinedine Zidane.

 

EURO 1996 je Francuska završila na poziciji broj 3 nakon poraza u polufinalnoj utakmici sa Češkom Republikom. Naredno veliko takmičenje reprezentacije je bilo Svjetsko prvenstvo 1998. godine, na kojem su bili i domaćini. Francuska je kroz takmičenje prošla bez ijednog poraza, i savladavši Brazil u finalu rezultatom 3:0, postala 7. država koja se okitila zlatom.

 

Selektor Jacquet je odstupio sa pozicije nakon zlata na Svjetskom prvenstvu, a na njegovo mjesto dolazi Roger Lemerre koji je vodio tim do titule na EURU 2000. Predvođeni najboljim fudbalerom svijeta za 1998. godinu, Zinedinom Zidanom, Francuzi su bili aktuelni prvaci Europe i Svijeta. To je prije njih uspjela samo Zapadna Njemačka 1974. godine.

 

Nakon serije uspješnih rezultata, Francuska je prema FIFA Svjetskoj listi bila najuspješnija reprezentacija na svijetu. Naredne godine, Francuska dolazi do trofeja u Kupu Konfederacija.

 

Moć Francuske reprezentacije je povremeno opadala, i na Svjetskom prvenstvu 2002. godine ne uspijevaju izboriti prolazak kroz grupnu fazu. Jedno od najvećih iznenađenja u historiji fudbala je tada priredio debitant Senegal, slavili su minimalnu pobjedu nad Trikolorima.

 

Interesantno da je Francuska bila prvi aktuelni osvajač Svjetskog prvenstva koji je naredno takmičenje završio u grupi. Nakon Francuza, Italija, Španija i Njemačka su 2010, 2014 i 2018. godine doživjeli istu sudbinu. Francuska je u punom sastavu došla na EURO 2004, i važili su za jednog od najvećih favorita, ali su u četvrtfinalu takmičenja poraženi od Grčke, koja će kasnije doći do zlatne medalje. 

 

Iako se Francuska reprezentacija mučila u okviru kvalifikacija za Svjetsko prvenstvo 2006. godine, grupnu fazu su završili bez poraza. Bili su Francuzi najdominantnija reprezentacija na tom takmičenju, i preko Španije, Brazila i Portugala nalaze svoje mjesto u finalu. Nakon izvođenja penala, pobjedu je slavila Italija, a utakmicu je obilježio incident zbog kojeg je kapiten Zinedine Zidane dobio crveni karton.

 

 

Period bez trofeja (2007-2015)

Francuska se uspješno kvalifikovala za EURO 2008, ali je neočekivano završila na posljednjem mjestu grupe koju su činili zajedno sa Holandijom, Italijom i Rumunijom. Ostvarili su Francuzi samo jedan bod, nakon remija sa Rumunijom. 

 

Na FIFA Svjetskom prvenstvu 2010. godine Francuska nastavlja sa razočaravajućim partijama, i ponovo su eliminisani u grupnoj fazi. U samom tijeku takmičenja, Nicolas Anelka je odstranjen iz reprezentacije. Samo jedan dan nakon eliminacija, Predsjednik Nicolas Sarkozy je prihvatio poziv kapitena Thierry Henrya, i sastao se sa igračima kako bi riješio eventualne probleme u reprezentaciji. Po završetku takmičenja, predsjednik FFF Jean-Pierre Escalettes završava svoj angažman.

 

Selektor Domenech je očekivano smijenjen, a na njegovo mjesto dolazi Laurent Blanc. Prva želja Blanca je bila da se 23 fudbalera suspenduju zbog svog performansa na Svjetskom prvenstvu. Blanc je 6. Augusta 2010. godine kazao da će oni koji budu bojkotovali trening trajno biti odstranjeni iz reprezentacije.

 

Francuska je svoj period bez trofeja nastavila i na EURU 2012, nakon što je u četvrtfinalu poražena od Španije, koja će kasnije osvojiti zlatnu medalju. Po završetku turnira, selektor Didier Deschamps mijenja Blanca. Na Svjetskom prvenstvu 2 godine kasnije Francuska ponovo završava svoje učešće bez medalje. Ovoga puta su golom Matsa Hummelsa poraženi od Njemačke, koja će kasnije doći do trofeja.

 

Nova zlatna generacija! (2016-2022)

Francuska je bila domaćin EURA 2016, i kao takva se automatski plasirala na takmičenje. Kroz grupnu fazu su prošli pobjedama nad Republikom Irskom i Islandom. Veliki uspjeh su ostvarili u polufinalu pobjedom nad Njemačkom reprezentacijom, i nakon punih 60 godina su im uspjeli nanijeti prvi poraz. Francuska je poražena u finalu takmičenja minimalnim rezultatom od Portugala, a strijelac pogotka u produžecima je bio Eder.

 

Na FIFA Svjetskom prvenstvu 2018. godine Francuska završava na vrhu grupe, i kroz Argentinu i Urugvaj dolaze do polufinala, gdje su minimalnim rezultatom slavili pobjedu nad Belgijom. Protivnik za Trikolore u finalu je bila Hrvatska reprezentacija, a Francuska je slavila rezultatom 4:2, i osvojila svoje drugo Svjetsko prvenstvo.

 

UEFA EURO 2020 je zbog pandemije COVID-19 odgođen za 2021. godinu, a Francuska je prošla kroz grupu smrti sa Njemačkom, Portugalom i Mađarskom kao neporažena. Iznenađujuće su eliminisani od Švicarske u osmini finala nakon izvođenja jedanaesteraca.

 

Francuska je kao branioc titule stigla u Qatar na FIFA Svjetsko prvenstvo 2022. godine, a po drugi put u nizu su uspjeli stići u finale. Savladali su na tom putu Poljsku, Englesku i Maroko. Nakon, po mnogima najbolje utakmice u historiji Svjetskih prvenstava bivaju poraženi od Argentine. Slavili su Gaučosi nakon penala, a rezultat nakon 120 minuta je bio 3:3.

 

 

Odlikovanja reprezentacije

Francuska nogometna reprezentacija je kreirana 1904. godine, a u svojoj već 120 godina dugoj historiji se okitila sa 9 velikih trofeja, i spada u red najvećih reprezentacija na svijetu.

 

Francuzi su se kroz historiju najbolje pokazivali na Svjetskim prvenstvima, a na tom takmičenju su 2 puta uspjeli zauzeti 3. poziciju (1958, 1986), 2 puta su odlikovani srebrom (2006, 2022), i 2 puta su uspjeli osvojiti zlatnu medalju najprestižnijeg fudbalskog takmičenja (1998, 2018). Interesantno da je Didier Deschamps 1998. godine bio kapiten, a 2018. trener.

 

Debitantsku medalju na Europskom prvenstvu za Francusku donose Michel Platini i Zinedine Zidane, jedan je to uspio 1984, a drugi 2000. godine. Francuzi su bili najveći favoriti za osvajanje 2016. godine, kada su kao domaćini poraženi u finalu takmičenja, a 1996. godine su se morali zadovoljiti srebrom.

 

Francuska je svoju kolekciju trofeja nadopunila još i UEFA Ligom Nacija (2021), UEFA Kupom Šampiona (1985), FIFA Kupom Konfederacija (2001, 2003) i Olimpijskim igrama (1984). 

 

Grb i dres Francuske reprezentacije

Francuska nogometna reprezentacija kao svoj sistem kroz historiju koristi 3 boje (bijela, plava i crvena) koje se nalaze na zastavi države, u narodu su poznati kao Trikolori.

 

Prvi dres sa kojim se Francuska pojavila 1904. godine je bio potpuno bijele boje, sa 2 prstena koja su međosobno povezana, a tadašnji grb na dresu je bio grb USFSA, tijela koje je tada kontrolisalo kompletan sport u Francuskoj.

 

Uglavnom, Francusku reprezentaciju karakteriše bijela majica i šorc, sa crvenim štucnama kada igraju na domaćem terenu. Na gostujućem terenu je kombinacija bijela dresa i štucni bijela, ali je šorc plave boje. Interesantno da je 1978. godine utakmica Svjetskog prvenstva između Mađarske i Francuske odigrana u potpuno bijelim dresovima obje ekipe. 

 

Poznati sportski brend iz Francuske, Le Coq Sportif je do 1971. godine dizajnirao dresove reprezentacije. Francuska je 1972. godine sklopila dogovor sa Adidasom, a partnerstvo je jako uspješno trajalo više od 30 godina. FFF je 22. Februara 2008. godine objavio kraj partnerstva sa Adidasom, i potpisao ugovor sa Nikeom, vrijedan 320 miliona eura.

 

Prvi dres Francuske reprezentacije koji je Nike proizveo je viđen 2012. godine na EURU. Većinski dio je činila tamno plava boja, a zlatnim slovima su upisani sponzori, brojevi i imena igrača. Taj dres do današnjeg dana predstavlja najskuplje sponzorstvo u fudbalskoj historiji. 

 

Pred početak Europskog prvenstva 2016, Nike se posvetio novom dresu, koji se fokusirao na plavi dres i šorc sa crvenim štucnama, a u gostima bi to bilo bijeli šorc i dres sa crvenim štucnama. To je bila izrazita želja Francuskog nogometnog saveza, koji je želio staviti naglasak na Trikolore. 

 

Stadion reprezentacije

Francuska reprezentacija je kroz svoju dugogodišnju historiju utakmice igrala na mnogo stadiona širom države. Zvanični stadion Stade de France je imenovan tek 1998. godine.

 

Tako su Francuzi domaće utakmice igrali na: 

• Pars des Princesu

• Stade Olympique Yves-du-Manoiru

• Stade Pershingu

• Stade Buffalo

• Stade de Gerlandu

• Stade Velodromeu

• Stade Marcel Saupin

 

Stade de France je 1998. godine postao prvi zvanični stadion u historiji reprezentacije. Imenovan je pred početak FIFA Svjetskog prvenstva 1998. godine, a nalazi se u blizini glavnog grada, u Saint-Denisu. Kapacitet stadiona je 81.338.

 

Debitantski duel na Stade de Franceu je odigran 28. januara 1998. godine, a Francuska je minimalnim rezultatom savladala Španiju. Strijelac prvog pogotka u historiji stadiona je Zinedine Zidane. Nakon tog duela, Francuska stadion Stade de France koristi za gotovo svaku domaću utakmicu.

 

Francuska reprezentacija se priprema u Clairefontaine akademiji koja se nalazi u 12 gradova širom države. Bivši predsjednik FFF-a Fernand Sastre je otvorio akademiju 1988. godine, a nakon osvajanja Svjetskog prvenstva 1998. godine, Clairefontaine je postao zvanični trening centar reprezentacije.

 

 

 

U 20. i 23. minuti prijateljske utakmice koja je odigrana 13. Novembra 2015. godine između Francuske i Njemačke, teroristička grupa je pokušala detonirati bombu na 3 ulaza na stadion. Dvije eksplozije su se čule, a publika je zbog blokiranih izlaza istrčala na teren, i morala čekati da se situacija dodatno obezbijedi.